Stel je een leerling voor, we noemen hem Tom. Hij voelt zich een slimme jongen. Hij krijgt regelmatig complimenten voor zijn prestaties. Ook zijn klasgenoten denken dat hij slim is.

Maar als hij een moeilijke opdracht krijgt - hij moet er echt moeite voor doen om deze op te lossen - raakt hij al snel ontmoedigd. Hij denkt dat klasgenoten hem sloom of zelfs minder slim zullen vinden, als hij niet snel met de goede oplossing komt. Om gezichtsverlies te voorkomen zegt hij dat de opdracht saai is en verliest hij zijn betrokkenheid.

Dit beeld zal voor iedere leraar herkenbaar zijn. Dit past namelijk bij een leerling met een zogenaamde ‘fixed mindset’; hij gelooft dat slim zijn – of intelligentie - een vast gegeven is.

Leerlingen met een dergelijke mindset zijn meer bezig met het bewijzen van wat ze kunnen, dan met echt leren. Ze willen makkelijke successen en ze vinden het prettig om beter te zijn dan anderen. Ze vermijden uitdagingen en zullen zich niet tot het uiterste inspannen.

Als het moeilijker wordt – en dat wordt het natuurlijk naarmate hun onderwijsloopbaan vordert - voelen ze zich zwak, ze lopen er voor weg. Ze twijfelen of ze het wel aankunnen. Ze kunnen hun hun zelfvertrouwen verliezen en het doorzettingsvermogen kan afnemen.

Hoe leerlingen aan een fixed mindset komen

Misschien een verrassende analyse, maar wat doen we als leraar, ouder of leidinggevende? We belonen kinderen om wat ze kunnen, niet om het leren. Veel kinderen horen al vroeg van hun ouders: Goed zo!, Wat knap!, Jij was de beste!, Dat heb je mooi gemaakt!, Dat kun jij goed, zeg!

Ik hoor het mijzelf zeggen toen ik mijn kind leerde fietsen en toen ze hun eerste werkjes mee naar huis namen. Mijn reactie op die scheve brievenstandaard voor vaderdag past ook in dat rijtje.
Ouders horen ook graag dat hun kind beter is dan die jongen van even verderop (met die ouders met een topbaan), het hoogste cijfer van de klas heeft. Ze vinden het fijn wanneer de juf vertelt dat hun kind zo goed is in rekenen dat het voor loopt in het boek.

Kinderen horen hun ouders termen als slim, snel, sloom, dom of snugger gebruiken om andere mensen (kinderen en volwassenen) te typeren.
Ouders en leraren met een fixed mindset geven die vaak door aan hun kinderen/leerlingen!

Hoe je een growth mindset stimuleert

In plaats van het complimenteren en prijzen van het kind, kun je ook aandacht geven aan zijn inzet en interesse tonen in waar ze mee bezig zijn. Bijvoorbeeld door vragen te stellen over de keuzes die ze maken (waarom gebruik je die kleuren in je tekening, hoe heb je dat aangepakt?).

Zie het niet als je taak om kinderen zelfvertrouwen te geven. Maar zie het als je taak om:

• inspanning te leren waarderen in plaats van succes:
•  te leren van fouten in plaats van zich er voor te schamen.
• ze nieuwsgierig te maken.
• vragen te stellen en zich te verwonderen over de wereld om zich heen (bijvoorbeeld over de regenboog, over het gedrag van de insecten die ze waarnemen, over het weer, over vliegtuigen…).

En stimuleer ze vervolgens om op onderzoek uit te gaan.

Jankees Dekker
projectleider Growth Mindsets
Bazalt Groep

Fixed mindset

Een fixed mindset bevestig je bijvoorbeeld:

• met het geven van complimenten over iets wat een leerling goed heeft gedaan,
• door in je beoordeling van huiswerk of een toets niet mee te wegen hoeveel inzet een leerlingen heeft geleverd,
• ze slechts 1 manier aan te reiken om een probleem op te lossen als er meerdere zijn
• door een leerlingen te labelen
• door lage verwachtingen te hebben van leerlingen

Growth Mindset

Een growth mindset stimuleer je door: 

• inzet te bevestigen en te complimenteren
• niet het antwoord maar de strategie belangrijk te maken
• door hoge verwachtingen te hebben van leerlingen
• leerlingen te leren hoe ze uitdagingen aanpakken
• de sfeer in de klas dat fouten maken mag, benoem ze als positieve leermomenten

De essenties

√ De theorie van Carol Dweck’s mindsets naar de praktijk brengen. 
√ Leer hoe u de ‘growth mindset’ (of groeimentaliteit) kan bevorderen bij uzelf en uw leerlingen.
√ Kennismaken met bewezen manieren om de uitdaging en de groei mentaliteit te verhogen.

Korte omschrijving 

“We worden niet allemaal Einstein als we hard werken, we worden wel allemaal beter als we hard werken.”

Het grootste effect dat door Hattie is gemeten is het effect van jezelf vooraf inschatten (een inschatting maken van je cijfer voor het maken van de toets). Het is dus van enorm belang dat we leerlingen de gelegenheid geven hun prestaties te voorspellen en om hen te leren zichzelf uit te dagen en doorzettingsvermogen en zelfcontrole te hebben. Hoe je brein werkt en dat je van fouten maken leert. Maar hoe is het met onze eigen mindsets…want als wij denken dat dubbeltjes nooit kwartjes zullen worden, hoe beïnvloeden we dan bewust en onbewust de verwachtingen van leerlingen?

Carol Dwecks theorie over “ de kracht van het geloven dat je jezelf kunt verbeteren” staat in de belangstelling. En terecht

Reviews

Enkele quotes van eerdere deelnemers aan deze training:

• "Ik vond het een erg leuke training. Hele pakkende voorbeelden en leuk dat de trainer over zijn eigen ervaringen vertelde! The learning pit was voor mij een echte eyeopener!"
• "Je wordt je er bewust van dat wat je zegt en wat je denkt van grote invloed is op het zelfvertrouwen en de motivatie van de kinderen in je groep."
• "Je kijkt anders naar bepaalde zaken, je geeft iemand tools, feedback, kritiek waar deze iets mee kan, waardoor hij/zij zichzelf beter kan ontwikkelen."
• "Je beoordeelt iemands proces tijdens het werk, niet alleen een eindproduct."

Carol Dweck over growth mindset

Carol Dweck verwoordt haar boodschap helder in een filmpje: De kracht van geloven dat je jezelf kunt verbeteren

Doelgroep

De training is bedoeld voor leerkrachten, intern begeleiders en directeuren.

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Er is veel onderzoek gedaan naar hoe mensen leren. Ken jij het verschijnsel de ‘Learning Pit’? 

Leren gaat eigenlijk als volgt:

1. Je krijgt te maken met een nieuw concept of te leren vaardigheid. Bijvoorbeeld een probleem, een uitdaging of een moeilijke opdracht, bijvoorbeeld schaatsen, rekenen  boven het tiental of Franse grammatica.
2. Je gaat aan de slag om het op te lossen. Je begrijpt het nog niet gelijk. Het wordt nog ingewikkelder door alle vragen die je jezelf stelt bij het oplossen. Hoe pak ik dit aan? Welke strategie moet ik gebruiken? Je vindt het moeilijk en zou misschien wel op willen geven (‘dat lukt mij niet’). Misschien geeft het je zelfs angst of word je er nerveus van.
3. Je doet nog een poging. Probeert het op een andere manier. Je zet door tot je het probleem hebt opgelost of vaardig bent geworden. Je hebt het gevoel dat je er toch uit gaat komen. Of je zoekt iemand op je te helpen.
4. Je hebt het probleem opgelost. Je kunt het. Je hebt de ‘learning pit’ van niet vaardig naar vaardig weten te overbruggen. Je kunt op het proces terugkijken. Je weet hoe je hier bent gekomen. Je hebt vertrouwen in jezelf.

Dán heb je echt het leerproces doorlopen.